Yavan Çeşme

Barok Dokunuşuyla İzmir’in Gizemli Hazinesi

Yavan Çeşmesi, Barok tarzının izlerini taşıyan gizemli bir yapı! Ne yazık ki, inşa kitabesi bulunmadığı için tam olarak ne zaman yapıldığı kestirilemiyor, ama bezemeleri ve tasarımındaki Barok karakter, bu çeşmenin 18. yüzyıl sonu ile 19. yüzyıl arasında inşa edilmiş olduğunu düşündürüyor.

Tarihçesine bakacak olursak, dikdörtgen planlı olan bu çeşme, arkasındaki su deposu ile birleşik bir şekilde inşa edilmiş. Üstü, sundurma çatısı ile korunmuş ve dış yüzeyi sıva ile kaplanmış, bu yüzden özgün malzemesi hakkında net bir şey söylemek zor. Ancak, dikkatli bakıldığında ayna taşının mermerden yapıldığı anlaşılabiliyor. Çeşmeden suyu hala akıyor olsa da, yalak zemin altında kaldığı için pek fark edilmiyor.

Bezemelere gelirsek, çeşmenin tüm süslemeleri, dikkatle bakıldığında ayna taşında yer alıyor. Kazıma tekniğiyle yapılan motifler, zamanla biraz yıpranmış olsa da, hâlâ güzelliklerinden bir şey kaybetmemiş. En dikkat çekici özelliklerinden biri, lüle deliği üzerindeki kıvrımlı volütler ve sarmal çizgiler ile oluşturulmuş barok süslemeler. Bu motifler, *İyon sütun başlığı*na benzeyen *kıvrımlı sarmal şekiller*le birleşerek, çeşmeye mistik bir hava katıyor.